Organizacje pozarządowe, mimo że ich działanie nie ma na celu osiągnięcia zysku, zobowiązane są do prowadzenia księgowości. Dotyczy to również tych, które nie są podmiotami gospodarczymi i do ich przychodu zaliczają się jedynie składki członkowskie. Organizacje pozarządowe to przede wszystkim fundacje i stowarzyszenia. W Polsce zarejestrowanych jest ok. 100 tys. tego typu podmiotów, najczęściej działają one w sektorze ochrony zdrowia, sportu, turystki i rekreacji. Ewidencjonowanie finansów w tym przypadku ważne jest ze względu na uzyskanie przejrzystości działalności. Poniżej przedstawiamy, czym charakteryzuje się prowadzenie księgowości w organizacjach pozarządowych.
Księgowość a charakter organizacji
Mniejsze organizacje pozarządowe mogą prowadzić księgowość uproszczoną. Zalicza się do nich przede wszystkim stowarzyszenia i fundacje, które nie prowadzą działalności gospodarczej. W tym wypadku księgowanie przebiega w sposób zbliżony do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, dodatkowo sposób ewidencjonowania musi umożliwiać wygenerowanie sprawozdania finansowego.
Z kolei stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą musi prowadzić księgowość pełną, która opiera się na prowadzeniu ksiąg rachunkowych ewidencjonujących wszystkie transakcje – zarówno gotówkowe jak i bezgotówkowe. Ma więc obowiązek grupowania, dokumentowania i wyceny zdarzeń gospodarczych oraz posiadania dokumentacji opisującej obraną politykę rachunkowości.
W obu przypadkach można skorzystać z usług biura rachunkowego, które dopilnuje wszelkich formalności związanych z prowadzeniem księgowości dla fundacji lub stowarzyszenia.
Polityka rachunkowości i sprawozdania finansowe
Warto przyjrzeć się bliżej dokumentowi polityki prywatności. Przyjęte zasady określa zarząd organizacji lub inny organ decydujący. Zawierają one regulacje dotyczące m.in. zasad ewidencji i sposobu amortyzowania środków trwałych i środków trwałych w budowie, metody ewidencji materiałów, zasady ewidencji i rozliczania kosztów czy też określenie, jakie rodzaje operacji mogą być dokumentowane.
Istotnym zagadnieniem w przypadku stowarzyszeń i fundacji jest również sprawozdanie finansowe, które należy co roku składać do urzędu skarbowego. Organizacje prowadzące działalność gospodarczą muszą dodatkowo dostarczyć je do KRS, a organizacje o statucie organizacji pożytku publicznego muszą umieścić je w ministerialnej internetowej bazie sprawozdań.
Jakie są przychody i koszty w stowarzyszeniach?
Częstym problemem jest określenie, co definiuje się jako przychody stowarzyszeń. Są to przede wszystkim wpływy związane z działalnością statutową przekazane środki pieniężne i aktywa finansowe uzyskane zgodnie z przepisami prawa lub statutem: składki członkowskie, nieodpłatnie otrzymane składniki majątku, przychody finansowe oraz wszelkie dotacje.
Do kosztów związanych z prowadzeniem fundacji i stowarzyszeń zalicza się koszty realizacji zadań statutowych – koszty realizacji zadań określonych w statucie, świadczenia w naturze – a także wydatki administracyjne.
Źródło: MDDP Outsourcing – Biuro rachunkowe Katowice
